ԵՐԱԺԻՇՏԸ՝ ՆՈՒՅՆ ԻՆՔԸ՝ ՍԱՐԳԻՍ ՊԱԼՈՅԱՆ

 

Վերջին տարիներին մեզանում արվեստը սկսել է մեր առօրյա կյանքի մասնիկը դառնալ և մարդկանց կյանքի որակը փոխելու գործում մեծ դերակատարություն ունենալ: Իսկ,  որտեղ որ պահանջարկ է առաջանում, փոփոխությունները և զարգացումը հրամայական են դառնում: Իսկ այդ ամենն իրականացնելու համար պրոֆեսիոնալ մասնագետներ են հարկավոր, ինչը մեծ խնդիր է Հայաստանում :  

             Շատ հայտնի արվեստագետներ արդեն Հայաստանում են և իրենց փորձն ու գիտելիքները ի նպաստ Հայրենիքի են ծառայեցնում: Մինչդեռ հայկական Սփյուռքի ներուժն  մինչ օրս լիարժեք բացահայտված  չէ և գործնականում այն գրեթե չի  կիրառվում:

Այսօր ուզում եմ բարձրաձայնել մի բարձրակարգ երաժշտի մասին, ով երկարամյա դիրիժոր և մանկավարժ է, երաժշտական կրթության հմուտ կազմակերպիչ: Նա  մեծ ցանկություն ունի     որպես հրավիրյալ դիրիժոր ,Հայաստանի  Ազգային Ֆիլհարմոնիայում մի քանի համերգներով ներկայանալ: Բնավ դեմ չէ տասնամյակներով կուտակած իր փորձն ու հմտությունները երաժշտական կրթության ոլորտի մասնագետների հետ կիսվել:

            Ծանոթացեք՝ Սարգիս Սերժ Պալոյանն է: Չնայած այն հանգամանքին, որ Մաեստրոյին Հայաստանում քչերն են ճանաչում, նա Ֆրանսիայում ճանաչված երաժիշտ է՝ դիրիժոր, դաշնակահար, կոմպոզիտոր և մանկավարժ: Այժմ Լիոնի Երիտասարդական նվագախումբն է գլխավորում, ինչպես նաև Լիոնի կոնսերվատորիայում  «Նվագախմբի ղեկավարում» առարկան է դասավանդում:

 Սերժ Պալոյանը ծնվել է 1950 թվականին  Ֆրանսիայում՝ Լիոնից ոչ հեռու գտնվող Վիենն քաղաքում՝ Եղեռնից մազապուրծ փրկված հայերի ընտանիքում: Նրա հայրը ՝ Զավենը, Ֆրանսիայում է հայտնվել մոր հետ միասին, իսկ մորական պապը՝ Աբրահամ Արաբյանը  Եղեռնի ժամանակ իր ծնողների սպանության ականատեսն է եղել , տարիներ անց էլ  Միսաք Մանուշյանի պարտիզանական ջոկատին է միացել: Հենց Աբրահամ պապն է, որ   իր թոռներին  հայերեն է սովորեցրել ու   նրանց համար դաշնամուր գնել: Եվ հիմա երաժիշտը խոստովանում է, որ  իր մեջ առկա  ամեն հայկական բանի համար, պապիկին է  պարտական:  Նա  երաժշտությամբ սկսել է զբաղվել 5 տարեկանից: Առաջին գործիքը, որին տիրապետել է դաշնամուրն է եղել, այնուհետև շեփորի, տրոմբոնի և երգեհոնի դասերի է հաճախել, իսկ 23 տարեկանում արդեն Օպերայում է աշխատում: Դիրիժոր դառնալու ցանկությունն առաջացել է ռադիոյով Հերբերտ Ֆոն Կարայանի ղեկավարությամբ Բեթհովենի 5-րդ սիմֆոնիան ունկնդրելիս, իսկ երբ Վիեննի Անտիկ թատրոնում  Ռոբերտո Բենցիի ղեկավարությամբ «Կարմենն»  է դիտել , վերջնականորեն որոշել է դիրիժոր դառնալ:

1975 թվականին երաժիշտը  Լիոնի շրջանի Գրիի քաղաքի երաժշտական դպրոցն է հիմնադրել, 1981 թվականին Սիոտոյի կոնսերվատորիան,իսկ 1997-ին էլ՝ Ազգային երաժշտության, պարի և դրամատիկ թատրոնի ակադեմիան:   Որպես հրավիրյալ դիրիժոր  աշխատել է  Շվեցարիայում, Չեխիայում, Գերմանիայում, Լեհաստանում , Ուկրաինայում, Հայաստանում և այլուր:

   Սարգիս Պալոյանը որպես դիրիժոր, բազմաթիվ երաժիշտների հետ է աշխատել: Նա մեծ սիրով է հիշատակում Ժան Տեր-Մերկերյանի անունը, ում հետ բազմաթիվ համերգներ է ղեկավարել: Նրանք միասին 1988 թվականի երկրաշարժից տուժածների  համար բարեգործական համերգներ են իրականացրել: Երաժիշտն առանձնացնում է Պիեր Բարբիզիեի, Սիդոնի Բուգամոնի և  Ռաֆայել Պիդուի հետ համագործակցությունը:

Սարգիս Պալոյանը նաև հմուտ մանկավարժ է՝ նա իր պրակտիկ գիտելիքները երիտասարդ սերնդին է փոխանցել և փոխանցում: 10 տարուց ավելի է Լիոնի կոնսերվատորայում  է աշխատում:

   Որպես կոմպոզիտոր 1988 թ. ստեղծել է  Եվրոպական երիտասարդական Օլիմպիադայի օրհներգը, որի համար Ավինյոնի կոմպոզիտորական մրցույթում առաջին մրցանակի է արժանացել: Նրա գրչին է պատկանում Հայկական առաջին կոնցերտը շեփորի և սիմֆոնիկ նվագախմբի համար, «Հայկական ռապսոդիան»` ալտի և կամերային նվագախմբի  համար՝ դուդուկի ուղեկցությամբ : Վերջինս իր ծնողների և պապիկի հիշատակին է նվիրել: Սարգիս Պալոյանի երաժշտական երկերի վերնագրերը  «հայկական » կնիք են կրում և ինչպես ինքն է նշում, որպես երաժիշտ, իր հայկականությունն ամենից շատ իր ստեղծագործություններում է արտահայտվում: Հիմա էլ մեծ ցանկություն ունի որպես հրավիրյալ դիրիժոր Հայաստանի Ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի հետ մի քանի համերգներով ներկայանալ:                                

ԱՆԱՀԻՏ ԿՈՐՅՈՒՆ